Comenius project

Team rekenen heeft in het najaar van 2018 een aanvraag gedaan voor een subsidie binnen het Comeniusprogramma van Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO). In maart 2019 heeft de commissie de aanvraag beoordeeld als ‘zeer goed’ binnen het Vrije thema.

Het Comeniusprogramma stelt docenten in staat om hun visie op onderwijs in de praktijk te brengen en kennis te delen. Met de Comeniusbeurs gaat Team rekenen onderwijsaanbod voor de talentvolle reken-wiskundestudent doorontwikkelen zodat hij zijn talenten ontwikkelt. Daarnaast is de verwachting dat studenten in het reguliere aanbod hun vakinhoudelijke talent verder ontwikkelen middels de interactie met de studenten in het verdiepende aanbod. Door de inzet van blended learning wordt er voldoende docenttijd gecreëerd voor studenten uit beide groepen.

Team rekenen hoopt een geschikt onderwijsaanbod voor de sterkere bèta-student te ontwikkelen, waarvan uiteindelijk álle studenten profiteren. We willen dat in dit onderwijs de sterke bèta-student zich ontwikkeld in zijn zone van naaste ontwikkeling op vakinhoudelijk gebied, zodat zijn talenten op dit gebied zich verder ontwikkelen. De komende maanden gaat team rekenen materiaal en meetmethoden ontwikkelen zodat begin 2020 gestart kan worden met de lessen in een nieuwe vorm.

Team rekenen verzorgt al het reken/wiskunde onderwijs op Hogeschool KPZ. De leden van het team zijn:

  • Petra Hendrikse
    Petra maakte in 2011 de overstap van het opleiden van eerste graads wiskundedocenten naar het opleiden van basisschooldocenten. Zij is gepromoveerd op wiskundedidactiek en heeft daarvoor digitaal lesmateriaal ontwikkeld en onderzocht. Petra maakt zich als ingenieur binnen de opleiding sterk voor de sterkere bèta student. Ze wil álle studenten stappen laten zetten in het onderwijzen van rekenen-wiskunde en denkt middels blended learning dat ideaal beter te kunnen benaderen. Om meer over haar visie op onderwijs te weten te komen, kun je haar professionele statement uit de Comenius aanvraag lezen.
  • Randy Bosch
    Randy is hogeschooldocent rekenen-wiskunde en is in opleiding tot eerstegraads wiskundedocent. In het kader van deze opleiding heeft hij de keuzemodule ICT-rijk onderwijs gevolgd.
    Lid van regie- en projectgroep blended learning op KPZ. Deze groepen denken mee over de versterking van het onderwijs door o.a. het inzetten van blended learning en begeleiden van collega’s op dit gebied.
  • Jeffrey van Welsen
    Jeffrey is hogeschooldocent rekenen-wiskunde en is ook actief in de profilering Science, waarin studenten zich kunnen specialiseren op het gebied van wetenschap en technologie. Voor de zeven jaar op KPZ heeft hij de master Educational Science and Technology afgerond met een specialisatie in curriculum, instructie en media toepassingen en heeft hij vijf jaar ervaring opgedaan in het basisonderwijs. In het afstudeerprogramma van KPZ is hij verantwoordelijk voor de innovatie, het curriculum, flexibele leerroutes en de studeerbaarheid.
  • Mariëlle Elburg
    Mariëlle is sinds eind 2017 als docent rekenen-wiskunde verbonden aan KPZ. Zij is in haar lessen op zoek naar de verbinding tussen de theoretische kennis die studenten dienen te verkrijgen vanuit de kennisbasis en de praktijk die de studenten zien in de basisscholen. Op basis van haar ongeveer 20 jaar ervaring als leraar in het basisonderwijs kan ze deze koppeling aanbrengen voor en met de studenten. Liever nog wil Mariëlle het stimuleren en faciliteren dat studenten deze koppeling onderling en vanuit hun eigen ervaringen gaan uitwisselen.
    Mariëlle is sinds 2016 eveneens onderwijskundige wat maakt dat zij kennis heeft over wat bevorderlijk is voor het leren van jong volwassenen in het algemeen maar ook specifiek voor studenten die sterker zijn in een bepaald vakgebied. Mariëlle ziet de uitwisseling tussen de regulier student en de sterkere student op basis van gelijkwaardigheid maar vanuit het verschil in inhoud als zeer waardevol en is benieuwd naar de meerwaarde voor beide groepen.

Aanleiding voor de aanvraag

  • De groep non-bèta’s is oververtegenwoordigd op de pabo en dat dit niet bevorderlijk is voor het goed oriënteren van kinderen op de basisschool op hun talenten op het bètadomein (Roos en van Keulen, 2012).
  • Een blijvende maatschappelijke vraag om meer bèta’s en het feit dat profielkeuze vaak al op de basisschool plaats vindt (van Keulen en Walma van der Molen, 2008), verhoogt de urgentie om dit aan te pakken.
  • Uit analyse van internationale vergelijkingsonderzoeken op het gebied van rekenen-wiskunde blijkt dat er in Nederland relatief weinig excellente leerlingen zijn (Inspectie van het onderwijs 2015/2016).
  • Van der Zee, van Keulen, van Eijndhoven en van der Molen (2003) schrijven dat aanstaande leraren die aangespoord zijn tot bèta-denken, beter zijn toegerust en meer bereid zijn om deze competenties ook bij hun leerlingen te bevorderen.
  • De commissie toekomstbestendig hogeronderwijsstelsel (2010) schrijft dat talent te weinig wordt uitgedaagd. Segers en Hoogeveen (2012) stellen dat er bij het differentiëren voor excellente leerlingen in Nederland vaak gekozen wordt voor een verbreed programma, terwijl verdieping, dat wil zeggen meer uitdagende lessen binnen bij voorkeur bèta-vakken, meer aan te bevelen is.
  • We verwachten dat aansporen tot bèta-denken kan bijdragen aan het voorkomen van uitval van bètastudenten. Volgens Geerdink & Derks (2007) kan het binnen houden van een bepaalde groep studenten indirect leiden tot een hogere instroom van deze groep.
  • Het is maar de vraag of getalenteerde reken-wiskundestudenten vanzelf hun talenten weten te ontwikkelen en benutten in hun beroep als leraar. Subotnik, Olszewski-Kubilius en Worrell (2011) stellen dat excellentie (in dit onderzoek bij kinderen) veelal alleen tot ontplooiing komt als er ruimte wordt gegeven aan talentontwikkeling.

In dit project willen wij binnen een wiskundemodule een onderwijsaanbod voor de talentvolle reken-wiskundestudent ontwikkelen. Het gaat hierbij om de opdracht zelf, ondersteuning (deels) middels blended-learning, voorbereidingen voor het voeren van een dialoog tussen reguliere en getalenteerde studenten, een alternatieve vorm van afsluiting en het daarbij behorende beoordelingsformat.

Om voldoende contacttijd met beide groepen te hebben, zal een deel van het reguliere onderwijs minder docentafhankelijk gemaakt moeten worden. Voor beide vormen van onderwijs zal blended learning ingezet worden. In een blended learning setting is de docent niet altijd fysiek aanwezig om de leerprocessen van de studenten te begeleiden en te bewaken. Door gebruik te maken van een Push-, Pull- en PIM-methode zal de leerinhoud niet alleen aangeboden worden (Push) maar zal de student ook de noodzaak moeten voelen om de informatie tot zich te nemen omdat hij anders de taak niet kan uitvoeren, geen mening kan vormen of geen conclusie kan trekken. Gebruikmakend van het Progressive Inquiry Model (PIM) wordt de kennis van de student voortdurend op de proef gesteld (Van Bergen et al., 2016). Wanneer de docent een situatie weet te creëren waarin de student hiaten in zijn kennis ontdekt, zal de noodzaak om op zoek te gaan naar kennis die ontbreekt vergroot worden (Pull). Daarnaast zal het karakter van de face-to-face bijeenkomsten binnen een blended opgezette module veranderen en is het de vraag welke invulling deze bijeenkomsten krijgen zodat het aanvullend en een meerwaarde is op het online platform.

Wanneer loopt het project?
Het project loopt van 1 augustus 2019 tot en met 31 oktober 2020.

Pabo-studenten met een reken-wiskundetalent worden op dit moment in hun studie onvoldoende uitgedaagd. Vakinhoudelijke verdieping voor deze studenten kan resulteren in het behouden van bèta’s voor de basisschool en deze studenten leren hun talenten in te zetten in hun professie, zodat uiteindelijk bij meer leerlingen interesse voor de bètavakgebieden gewekt wordt. In het project wordt onderwijs(materiaal) ontwikkeld voor de talentvolle reken-wiskunde pabostudent. Dit betreft zowel het onderwijsaanbod als de toetsing. Geïnspireerd door de situative learning theory, waarin de sociale dialoog en argumentatieve zoektocht centraal staan, streven we ernaar dat er een dialoog gevoerd blijft worden tussen de talentvolle reken-wiskundestudenten en de overige studenten, ondanks een verschillend onderwijsaanbod. In het project zal kennis worden vergaard over hoe de dialoog gevoerd moet worden, zodat het reken-wiskundetalent van álle studenten zich ontwikkelt. Om als docent tijd aan beide groepen te kunnen besteden, zal blended learning ingezet worden. Door gebruik te maken van een Push-, Pull- en PIM-methode zal de leerinhoud aangeboden worden en zal de student de noodzaak voelen om de informatie tot zich te nemen. Wij willen onderwijsaanbod voor de talentvolle reken-wiskundestudent ontwikkelen dat dezelfde wiskundige kerninzichten centraal heeft staan als het reguliere aanbod, maar dat toewerkt naar een hoger wiskundeniveau. Hiermee willen we bereiken dat

  1. de sterke reken-wiskundestudent zijn talenten ontwikkelt,
  2. middels interactie tussen de studenten in het reguliere aanbod en de studenten in het verdiepende aanbod álle studenten hun vakinhoudelijke talent ontwikkelen en
  3. middels inzet van blended learning voldoende docenttijd gecreëerd wordt voor studenten uit beide groepen.

Waar en wanneer kun je iets van ons horen?

We zullen allereerst via deze website onze ervaringen delen. Daarnaast zullen we regelmatig over het project berichten tijdens Elwier-bijeenkomsten. Verder hopen we op de volgende conferenties iets te delen over het project:

  • Panama conferentie (2020)
  • Elwier/Eccent confernetie (2020)
  • Velon Congres (2020)

Nieuwsbrieven

Evaluatie

Bekijk hier een analyse van de enquête die is afgenomen onder de studenten.